Về căn cứ pháp lý đề xuất dự án gồm: Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 18/9/2019 của Chính phủ thực hiện Kết luận số 36-KL/TW ngày 06/9/2018 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết trung 6 khóa XI về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại; Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 12/3/2020 của Chính phủ về việc ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 15/01/2019; Nghị quyết số 116/NQ-CP ngày 06/12/ 2019 của Chính phủ ban hành Kế hoạch của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 82/2019/ QH14 ngày 14/6/2019 của Quốc hội về tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị; Nghị quyết số 134/ 2016/QH13 ngày 09/4/ 2016 về điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối 2016-2020 cấp quốc gia.

Thời gian qua, việc quản lý, khai thác, sử dụng và phát huy các nguồn lực của nền kinh tế, trong đó có nguồn lực tài nguyên thiên nhiên là đất đai đã đóng góp quan trọng vào sự nghiệp đổi mới, phát triển và hội nhập đất nước. Tuy nhiên, công tác ban hành, thực hiện chính sách pháp luật về quy hoạch, quản lý sử dụng đất đai đô thị vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần có giải pháp khắc phục trong thời gian tới. Việc quản lý, khai thác, sử dụng, phát huy nguồn lực còn hạn chế, bất cập; việc quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên chưa hiệu quả. Diện tích đất sử dụng kém hiệu quả hoặc chưa sử dụng còn lớn; nhiều dự án sử dụng quỹ đất lớn nhưng chưa đưa vào sử dụng, tình trạng dự án treo còn diễn ra phổ biến; nhiều địa phương buông lỏng quản lý dẫn đến tình trạng đất bị hoang hóa, blấn chiếm, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và gây thất thu ngân sách nhà nước. Để đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất phát triển đô thị, khu dân cư nông thôn nhằm đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất và phát huy vai trò của thị trường quyền sử dụng đất để giá trị của đất trở thành nguồn lực quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội; đồng thời đề xuất các chính sách, giải pháp quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai năm 2013 và các luật có liên quan thì việc triển khai thực hiện dự án: " Điều tra, đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất phát triển đô thị, khu dân cư nông thôn nhằm hoàn thiện các cơ chế chính sách, quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai” là rất cần thiết.

Địa chỉ ứng dụng sản phẩm gồm: Tổng cục Quản lý đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Xây dựng; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Các tổ chức, viện nghiên cứu, người sử dụng đất.

Các nhiệm vụ chủ yếu triển khai gồm: Điều tra, thu thập, đánh giá thông tin, tài liệu, bản đồ liên quan đến đất phát triển khu đô thị, khu dân cư (các khu có diện tích từ 5 ha trở lên); Rà soát, đánh giá hiện trạng sử dụng đất với quy hoạch được duyệt; Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất phát triển khu đô thị, khu dân cư nông thôn; Đánh giá thực trạng, khó khăn, vướng mắc về cơ chế chính sách đất đai trong phát triển khu đô thị, khu dân cư nông thôn; Đề xuất cơ chế chính sách đất đai, quản lý hiệu quả nguồn lực đất đai trong quá trình chỉnh trang, phát triển khu đô thị, khu dân cư nông thôn.

Sản phẩm dự kiến gồm: Báo cáo tổng hợp dự án “Điều tra, đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất phát khu triển khu đô thị, khu dân cư nông thôn nhằm hoàn thiện các cơ chế chính sách, quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn lực đất đai”; Hệ thống bản đồ, dữ liệu về các khu vực đất khu đô thị, khu dân cư tại địa bàn điều tra; Các báo cáo chuyên đề của dự án.