Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững được những người đứng đầu các nhà nước/chính phủ thông qua tại Hội nghị Thượng đỉnh LHQ tháng 09/2015 với 17 mục tiêu phát triển bền vững và 169 chỉ tiêu cụ thể hướng tới sự phát triển toàn diện của thế giới, trong đó đặt con người ở vị trí trung tâm của sự phát triển, phát huy quyền làm chủ của người dân và không để ai lại phía sau.
Với định hướng đó, Chính phủ đã xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình Nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững (ban hành kèm theo Quyết định số 622/QĐ-TTg ngày 10/05/2017 của Thủ tướng Chính phủ) với 115 mục tiêu cụ thể để phù hợp với ưu tiên phát triển của Việt Nam.
Tính đến nay, Việt Nam đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ liên quan đến thực hiện SDGs như: tỷ lệ nghèo đa chiều của Việt Nam giảm (năm 2015: 9,9% xuống còn dưới 7% năm 2017); bình đẳng giới trở thành nội dung xuyên suốt trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội; các vấn đề về quản lý tài nguyên và môi trường cũng đã được cải thiện; giảm bất bình đẳng trong xã hội, thúc đẩy tiếp cận pháp lý và thông tin; mức độ hội nhập quốc tế của Việt Nam ngày càng sâu rộng và toàn diện,… Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, Việt Nam cũng gặp phải nhiều khó khăn và thách thức, nhất là trong bối cảnh đại dịch COVID 19 vẫn còn diễn biến phức tạp, khó lường. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu; việc hội nhập sâu rộng cũng bị ảnh hưởng do những biến động của tình hình kinh tế thế giới; các thách thức về môi trường ngày càng nghiêm trọng; nhu cầu tài chính để thực hiện SDGs là rất lớn trong bối cảnh ngân sách còn eo hẹp; tính liên ngành trong thực hiện SDGs cao nên trong nhiều trường hợp khó phối hợp; một số chỉ tiêu đưa ra đôi khi còn thiếu cơ sở khoa học và thực tiễn Năm 2020 là năm bản lề trong việc thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững. Để giám sát việc thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững, Ủy ban Đối ngoại dự kiến tổ chức Phiên giải trình này, với mục đích, phương châm và nội dung cụ thể như sau:
Mục đích: (i) Cung cấp thông tin cập nhật về tình hình thực hiện các SDGs của Việt Nam tới cử tri; nhận định những khó khăn, thuận lợi khi triển khai thực hiện các mục tiêu này trên thực tế và đánh giá, dự báo khả năng hoàn thành Chương trình nghị sự 2030 của Việt Nam; (ii) Thảo luận các biện pháp và cơ chế giải quyết khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện SDGs gắn với vai trò của các cơ quan, Bộ, ngành và Quốc hội; (iii) Đề xuất giải pháp chuyển hóa các cam kết về SDGs vào hệ thống pháp luật và chính sách phát triển của quốc gia; đưa ra một số khuyến nghị lập pháp nhằm nâng cao vai trò của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội trong việc giám sát và thúc đẩy việc thực hiện các SDGs.
Phương châm: có nội dung thiết thực, hiệu quả, đạt các yêu cầu chính trị đề ra.
Nội dung (i) Nghe báo cáo của Chính phủ và các Bộ, ngành và địa phương có liên quan đến việc thực hiện các SDGs; (ii) Đánh giá khó khăn, thuận lợi và xem xét các kiến nghị về giải pháp mà các Bộ/ngành, cơ quan, địa phương có liên quan đưa ra trong quá trình thực hiện SDGs; (iii) Xem xét tính tương đồng của SDGs đối với thực tế triển khai các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam; (iv) Thảo luận và đánh giá về tính khả thi trong việc thực hiện các SDGs so với Kế hoạch đặt ra; (v) Xem xét và tìm giải pháp nhằm nâng cao vai trò của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội trong việc thực hiện các SDGs.
Thời gian: 01 ngày, thứ Hai, ngày 12/10/2020.
Địa điểm: Nhà Quốc hội, Số 1 đường Độc Lập, Hà Nội.
Chủ trì: Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng và Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu.
Các Bộ, ngành liên quan tham gia giải trình: là những Bộ/ngành có trách nhiệm chính trong việc thực hiện một số nhóm SDGs tại Việt Nam (theo phân công của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 622/QĐ-TTg ngày 10/05/2017), cụ thể là các Bộ: Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Xây dựng, Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao, Bộ Tư pháp. Ngoài ra còn có sự phối hợp trả lời/ báo cáo trong việc thực hiện SDGs có tính liên Bộ như: Bộ Nội vụ, Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài chính.
Thành phần tham dự khác: các thành viên của Ủy ban Đối ngoại Quốc hội; đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội; một số đại biểu Quốc hội quan tâm đến lĩnh vực phát triển bền vững; Văn phòng Quốc hội; Ban Đối ngoại Trung ương Đảng, Văn phòng Chính phủ, Văn phòng Chủ tịch nước, đại diện các bộ/ngành có liên quan đến việc thực hiện SDGs; đại diện một số địa phương điển hình liên quan đến việc triển khai SDGs trên thực địa; Một số trường/viện nghiên cứu/hiệp hội có liên quan đến lĩnh vực hoạt động của một số nhóm SDGs được lựa chọn tham gia giải trình; Một số tổ chức chính trị - xã hội, nhà nghiên cứu độc lập; Các cơ quan thông tấn báo chí.
Dự kiến Chương trình Phiên giải trình:
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng phát biểu khai mạc;
Lãnh đạo Chính phủ báo cáo tổng quan về việc thực hiện các SDGs;
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại phát biểu dẫn đề;
Phiên 1: Nghe đại diện một số Bộ/ngành (Các Bộ LĐTB&XH, NN&PTNT, Y tế, TN&MT) báo cáo về Nhóm SDGs về Nâng cao chất lượng cuộc sống / xã hội và Bảo vệ môi trường để phát triển bền vững (SDGs 1, 2, 3, 4, 5, 6, 13, 14, 15);
Phiên 2: Nghe đại diện một số Bộ/ngành (Các Bộ TN&MT, XD, NN&PTNT, CT và KH&ĐT) báo cáo về Nhóm SDGs về Phát triển kinh tế bền vững và tăng cường quan hệ đối tác phục vụ phát triển bền vững (SDGs 7, 9, 10, 11, 12, 17);
Phiên 3: Nghe đại diện một số Bộ/ngành (Các Bộ Tư pháp, Nội vụ, Công an, Tài chính, Thanh tra Chính phủ) báo cáo SDG về Thúc đẩy xã hội hòa bình và rộng mở cho phát triển bền vững, mang công bằng đến với mọi người và xây dựng các thể chế hiệu quả (SDG 16);
Phiên 4: Vai trò của Quốc hội đối với việc triển khai các SDGs tại Việt Nam (phát biểu của đại diện các Ủy ban Đối ngoại, Kinh tế, Các vấn đề xã hội);
Đại diện một số địa phương điển hình liên quan đến việc triển khai SDGs trình bày tham luận;
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng kết luận Phiên giải trình
